29 november 2015

Johan en Pirrewiet - De integrale 1 en 2 (recensie)

De laatste jaren worden klassieke stripreeksen opnieuw uitgebracht in integrale boeken, met drie verhalen per deel die opgefrist zijn met een nieuwe lettering en inkleuring. Voorbeelden daarvan zijn Baard en Kale, De Beverpatroelje en Roodbaard. Daar zit ook telkens een achtergronddossier bij met zeldzame tekeningen en documenten. Noem het oude wijn in nieuwe zakken met een extra, maar de stripliefhebbers en verzamelaars zijn er dol op. 

Deze behandeling heeft nu ook Johan en Pirrewiet gekregen, de humoristische avonturenstrip die Peyo (pseudoniem van Pierre Culliford, 1928-1992) in 1946 begon te maken voor de kranten, toen nog met alleen Johan in de hoofdrol. In 1952 begon de serie aan een zegetocht in het weekblad Robbedoes. Toen Peyo in de jaren zeventig wereldwijd succes kreeg met de Smurfen, stokte de productie van nieuwe Johan en Pirrewiet verhalen. Desalniettemin hebben de eerste 13 albums veel indruk achtergelaten op generaties striplezers. Ook zou het een cultserie worden voor veel professionele stripmakers. Dankzij de uitstekend gedocumenteerde dossiers komen we nauwkeurig te weten hoe deze middeleeuwse strip, met Johan als page van de koning en zijn vriend de nar Pirrewiet, ontstaan is.
In integrale 1 zijn de eerste drie verhalen gebundeld: De nederlaag van Basenau, De heer van Rodensteyn en De dwerg in het rotsbos. We zien hier dat Peyo, nog maar aan het begin van zijn carrière, op zoek is naar een stijl maar al zeer vlot een ontwikkeling doormaakt en steeds beter wordt in het vertellen van spannende, energieke avonturenverhalen. Ook het tekenwerk ontwikkelt zich per verhaal zienderogen. De personages krijgen rondere vormen en de stijl een heldere lijnvoering, wat veel bijdraagt aan de levendigheid en leesbaarheid van de strip.

In het derde verhaal maakt Johan kennis met Pirrewiet, inderdaad de dwerg in het rotsbos. Bij de lezers van Robbedoes/Spirou viel het kleine blonde mannetje met zijn opvliegende karakter en slechte humeur, maar ook met een hart van goud, zodanig in de smaak dat Peyo besloot om hem in de volgende verhalen te laten meespelen. Daar kwam bij dat hij een perfecte sidekick vormde voor Johan, de vrome en dappere held die geen zwaardgevecht uit de weg ging, en waar weinig tot niets aan mankeert. In series zoals Kuifje en Suske en Wiske zijn het juist de antihelden Haddock en Lambik die smaak geven aan de verhalen. En dat is ook het geval bij Johan in combinatie met Pirrewiet. Als extra wapen is er nog Pirrewiets geit (en rijdier) Sikje, die menig bandiet ondersteboven kegelt en op die manier onze twee helden uit benarde situaties weet te redden.
Vanaf het vierde verhaal vormen ze een onafscheidelijk duo en zou de reeks verder gaan als Johan en Pirrewiet. Peyo werkt dan drie jaar aan zijn middeleeuwse strip en beheerst zijn vak tot in de puntjes. Integrale 2 bevat Het raadsel van de maansteen (met een tragisch einde voor de slechterik Bossuyt), De eed der Vikingen en De bron der goden, verhalen die perfect in balans zijn door een mix van avontuur, humor en fantasie. In het dossier (aangevuld met enkele korte verhaaltjes voor Sprint en Robbedoes) lezen we dat Franquin zó geïnspireerd was geraakt door de verhaalstructuur die Peyo in Johan en Pirrewiet bracht, dat hij het als voorbeeld nam voor het schrijven van meer uitgebalanceerde Robbedoes en Kwabbernoot verhalen (waar hij nog wel eens mee vastliep).

Met zijn verhalen voor jong en oud begon Peyo ook school te maken als een van de meest invloedrijke Belgische stripmakers van zijn generatie. Tekenaars als Walthéry, Dany en in zijn beginperiode Derib zijn schatplichtig aan Peyo. En dankzij de integrale uitgaven kan een nieuwe generatie lezers kennis maken met deze klassieke avonturenstrip van Peyo, die toch een beetje in de schaduw is geraakt door het succes van de Smurfen
Overigens, de kleine blauwe mannetjes zijn ontstaan in een Johan en Pirrewiet verhaal: De fluit met zes smurfen. En dát verhaal kun je lezen in integrale 3 van Johan en Pirrewiet. (RS)

Johan en Pirrewiet - De integrale 1 en 2
Peyo (tekst en tekeningen)
€ 29,95 per deel
200 pagina´s
Dupuis, 2015

Deze recensie is ook gepubliceerd op Meerkat Magazine.

Geen opmerkingen: