08 juli 2017

Hoe geel is een bruine schoen ?

In een van de Uitglijers op deze blog werd de opmerking gemaakt dat André Franquin (1924-1997) niet betrapt kan worden op fouten. Bij het herlezen van de collectie stuitte ik toch op een rarigheid in een van zijn creaties die ik niet wil weglaten. Maar ook bij deze 'uitglijer' wil ik toch de vinger niet keihard wijzen naar Franquin. Er zijn wellicht meerdere kandidaten voor het daderschap.
Op bladzijde 41 van het album 60 avonturen van Ton en Tinneke uit 1973 is Ton druk doende de deur uit te gaan en heeft zich voor de gelegenheid zeer netjes gekleed. Hij wordt gestuit door Tinneke die vindt dat het geen passend ensemble is dat hij aan heeft en zegt dan ook tegen hem; 'Maar Ton! Je hebt gele schoenen aan!'
Het gewraakte schoeisel.
De  alarmkreet van de vrouw wordt benadrukt door de uitroeptekens. Zo erg is het dus (overigens zeg ik vrouw, maar haar eigen outfit en haar uitstraling doen meer denken aan een lollypopje van een jaar of 15, maar dit terzijde). Nu is het opvallend dat de schoenen bruin zijn en niet geel. Bij Dan Cooper -tekenaar Albert Weinberg (zie deze betreffende Uitglijer) is het helemaal bij de wilde spinnen af met die kleuren, maar helaas ook hier is het aan de orde, al is het bijna een voetnoot (!)
Ik heb om een en ander nader te onderzoeken geel in het Frans opgezocht, en dan ook maar meteen de kleur bruin. Wie weet, zo dacht ik nog, is kleur wat ruimhartiger op te vatten in het Frans, maar helaas is dat niet het geval. Jaun is gewoon geel en brun is gewoon bruin.  
We gaan niet verder muggenziften. De schoenen zijn bruin en niet geel. Ook een eventuele tussenvorm die tendeert naar geel of lichtbruin zoals oker (ocre) verwerp ik. Anders had Tinneke dat wel geroepen. 'Maar Ton. Je hebt oker schoenen aan'. 
Waarom Tinneke geel zegt, is dus een raadsel. 
Is de oorspronkelijk kleur geel en heeft de drukker het bruin gemaakt ...? Technisch niet mogelijk. In de weekbladuitgaven staat namelijk krek hetzelfde en dan kun je rustig stellen dat het ook op het origineel bruin is ingekleurd. Een foutje van de inkleurder dus? Had hij de penseel in geel moeten dopen? Wie weet. Of een foutje van een beletteraar of van de vertaler? Wie weet.  Alleen is de Franse versie van Kuifje niet op deze uitglijer onderzocht, maar ik durf mijn hand er voor in het vuur te steken dat ook hier jaun, dus geel, wordt gehanteerd. En zo hebben we er weer een Uitglijer bij.  (HvK)

Met dank aan Willem van Helden die zijn weekbladenverzameling heeft nageplozen op de schoen.

Hans van Klinken is freelance journalist en leest in zijn vrije tijd graag strips. Op de Incognito blog levert hij (on)regelmatig bijdragen met De Uitglijer (rubriek voor strip-misstappen) en andere stripgerelateerde stukjes.

Geen opmerkingen: