08 augustus 2015

Uitglijers met dubbele betekenissen?

Dit keer een korte Uitglijer. Het gaat hier nu niet direct om een fout van uitgever, drukker of tekenaar. Min of meer per ongeluk komen seks-zaken voor die het daglicht in kinderboekjes eigenlijk niet verdragen. Niet dat we er te zwaar aan moeten tillen. Zo vertelde een oudere striplezer dat de naam Piemel (Guus Slim) in de eerste Uitglijer hem ook vroeger nooit was opgevallen. Of de volgende u opvallen weet ik niet, maar ik zag het meteen.

Nu de ogen gescherpt zijn komen we op het volgende plaatje. Het is van Jidéhem en komt uit het verhaal 'Starter tegen de brokkenmakers' wat oorspronkelijk is gepubliceerd in 1961 in het stripblad Robbedoes en later ook opgenomen in de serie Jeugdzonden. 
Hier staat niet wat u leest...
Degene die de tekst verzorgde (de meester zelf?) lijkt het nu toch echt te bont te maken. Hoe kun je nu je stripfiguur zoiets laten zeggen? En dat in 1961 toen het voor het eerst werd gepubliceerd....het is een uiterst moderne uitdrukking, want het vrouwelijke geslachtsdeel werd in die tijd maar weinig gebezigd. Meer kwam de man zijn 'gebeuren' voor als er uitdrukking moest worden gegeven aan een lastig persoon of nare situatie.

Ook Marc Sleen heeft schijnbaar iets met een knipoog gedaan, zie deze cover voor 't Kapo(en)tje album 19 (1954-1955). 
...en bij deze ook niet.
Trap er echter niet in. Het voorbehoedsmiddel werd weliswaar ook in België op zijn bargoens benoemd, maar ik zie Sleen toch niet aan voor dergelijk vulgair gebruik. Het woord is overigens een vrij nette verbastering en komt vermoedelijk uit het Franse capote Anglaise ofwel Engelse jas, omdat het condoom in grote hoeveelheden in Engeland werd geproduceerd.

En toch...lezen we uiteindelijk bij Jidéhem 'klit', wat er ook daadwerkelijk staat, is het niet alleen een stekelig onderdeel van een boom (overigens ook voor de voortplanting en wel voor de Grote Arctium lappa), maar ook een ander platte benaming voor het vrouwelijk geslacht… ik zou zeggen dames en heren tekenaars, let toch op uw saeck (Valerius' Gedenck-clanck (1626))… en dan ga ik niet flauw doen over zaken als 'zaakje' want dan blijven we bezig. Ik heb nog veel meer Uitglijers te doen tenslotte. (HvK)

(Met dank aan Menno Barkema voor 'klit' en Rob van Eijck voor de scan uit 't Kapoentje)

Hans van Klinken is freelance journalist en leest in zijn vrije tijd graag strips. Op de Incognito blog zal hij (on)regelmatig bijdragen leveren met De Uitglijer (rubriek voor strip-misstappen) en andere stripgerelateerde stukjes. 

Eerder publiceerde hij een Uitglijer over Guus SlimHergéSuske en Wiske: De Tartaarse helmTintin: Le Sceptre d'OttokarSchanulleke (Suske en Wiske)Suske en Wiske: De Tartaarse helm (2) en Suske en Wiske: De Ringelingschat

Geen opmerkingen: